کاربرد مدل های پارامتری در تحليل بقا در سرطان معده
نويسندگان: عبدالرضا رجائی فرد ، بيژن مقيمی دهکردی *، سيد حميد رضا طباطبائی ، بهرام ضيغمی ، آزاده صفائی ، محمد امين پور حسينقلی ، سيد ضياءالدين تابعی
سابقه و هدف: مدل مخاطره متناسب کاکس، رايجترين روش برای تجزيه و تحليل اثر متغيرها بر روی زمان بقاء مي باشد، اما، تحت شرايط معين مدلهای پارامتری مي توانند بر مدل کاکس برتری داشته باشند. در مطالعه حاضر با استفاده از مدل کاکس و جايگزين های پارامتری از قبيل مدل وايبل، نمايی و لگ نرمال، عوامل مؤثر بر بقاء بيماران مبتلا به سرطان معده، ارزيابی و کارآيی مدلها برای ارائه بهترين مدل مقايسه گرديد.
مواد و روشها: به منظور تعيين عوامل مستقل کاهنده بقا در سرطان معده، روشهای پارامتری و نيمه پارامتری بر روی بيماران ثبت شده در مرکز ثبت تومور استان فارس اعمال گرديد. مقايسه ما بين مدلها با استفاده از معيار آکائيکه ( Akaike Information Criterion ) صورت پذيرفت.
نتايج: از 442 بيمار، 266 نفر (2/60 درصد) در طول دوره فوت کرده بودند. نتايج تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از مدل کاکس و مدلهای پارامتری تقريبا مشابه بود. بر اساس معيار آکائيکه، مدلهای وايبل و نمايی به ترتيب، با مقادير 848 و 850 بهترين برازش را بر داده های بقاء داشتند. بيماران با سنين 75-60 و بيشتر از 75 سال در زمان تشخيص و همين طور درجه تمايز يافتگی ضعيف تومور و وجود متاستاز در زمان تشخيص بيماری با خطر بالاتر مرگ همراه بودند (05/0 p< ).
نتيجه گيری: اگرچه نسبت مخاطره در مدل کاکس و مدلهای پارامتری تقريبا مشابه بود، ولی بر اساس معيارآکائيکه، مدلهای وايبل و نمايی، مدلهای بهتری برای تحليل بقا مي باشند